การฟื้นฟูป่าในภาคเหนือของประเทศไทย: 2. ผล เมล็ด และต้นกล้าของ รักใหญ่ Gluta usitata (Wall.) Hou (Anacardiaceae)
รักใหญ่ (Gluta usitata) เป็นชนิดพรรณแรกๆที่เรานำมาศึกษาเพื่อการฟื้นฟูป่าผลัดใบ ในฤดูแล้งจะพบความสวยงามของปีกสีแดงของผลที่อยู่บนต้น รักใหญ่พบบริเวณเชิงดอยสุเทพใกล้ๆกับอนุสาวรีย์ครูบาศรีวิชัย แต่ระวังให้ดีหากคุณต้องทำงานกับพรรณไม้ในวงศ์ Anacardiaceae (ตัวอย่างอื่นๆเช่น มะม่วง มะม่วงหิมพานต์ )ยางของมันอาจจะทำให้เกิดอาการแพ้ได้
บทคัดย่อ: รักใหญ่ Gluta usitata (Wall.) Hou (Anacardiaceae) เป็นพรรณไม้ท้องถิ่นที่พบได้ทั่วไปในป่าผลัดใบ พบได้มากในป่าผลัดใบผสมก่อและป่าผลัดใบผสมไผ่ ที่ระดับความสูง 350-1,240 เมตรจากระดับน้ำทะเล ใบร่วงในเดือนมีนา-เมษายน ออกดอกช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม และติดผลช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคม เมื่อนำเมล็ดมาเพาะ เมล็ดจะเริ่มงอกในวันที่ 16-23 นับจากวันแรกที่เพาะ และสิ้นสุดการงอกในเวลา 2 เดือน ด้านการใช้ประโยชน์สามารถนำ G. usitata มาใช้ในการปลูกเพื่อการฟื้นฟูป่าผลัดใบ ที่ระดับความสูงน้อยกว่า 1,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล สามารถเก็บเมล็ดในเดือนมกราคม-มีนาคม และสามารถนำเมล็ดมาเพาะในถุงพลาสติกที่มีขนาด 6.5 ซม. x 23 ซม. ใช้วัสดุปลูกเป็นดินป่าหรือดินผสม ใส่ปุ๋ยละลายช้า ต้นกล้าสามารถเจริญเติบโตได้ในพื้นที่ที่มีแสงแดดเต็มที่ ทั้งนี้กล้าไม้ที่มีอายุ 18 เดือนจะพร้อมปลูกในแปลงฟื้นฟู คือ ช่วงฝนแรกหลังจากเก็บเมล็ดหนึ่งปี
