"บทบาทของธนาคารเมล็ดพันธุ์ไม่เพียงแต่ปกป้องความหลากหลายทางพันธุกรรมของพันธุ์ไม้ท้องถิ่นในภาคเหนือของประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการสนับสนุนโครงการฟื้นฟูและเรือนเพาะชำต้นไม้ขนาดเล็กในโรงเรียนและชุมชนในการขยายพันธุ์ต้นพันธุ์สำหรับโครงการฟื้นฟูระบบนิเวศป่าด้วย"
การจัดตั้งธนาคารเมล็ดภายในศูนย์ธรรมชาติวิทยาดอยสุเทพเฉลิมพระเกียรติฯ ยังสามารถใช้เป็นสถานที่เผยแพร่ความรู้ให้กับผู้คนที่สนใจและใช้เป็นแหล่งส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติได้อีกด้วย ดังนั้นการจัดทำสื่อเพื่อให้ความรู้จึงเป็นภาระกิจหนึ่งที่จำเป็นต้องมี เพื่อนำความรู้ที่ได้จากการวิจัยมาสื่อสารให้กับผู้ที่สนใจที่เข้ามาเยี่ยมชม และร่วมกิจกรรมกับศูนย์ธรรมชาติวิทยาดอยสุเทพเฉลิมพระเกียรติฯ ดังนั้นโครงการนี้จึงมีการจัดทำสื่อเน้นที่ความรู้เกี่ยวกับเมล็ด การเพาะเมล็ด และความรู้ด้านการฟื้นฟู่ป่าอีกด้วย
ปัจจุบันนี้ การดำเนินการของธนาคารเมล็ด ได้ศึกษาพฤติกรรมของเมล็ดจากพรรณไม้ท้องถิ่น รวมทั้งสิ้น 110 ชนิด และจัดเก็บเมล็ดไว้ทั้งหมด 68 ชนิดและสามารถเข้าถึงข้อมูลชนิดได้จากแถบด้านข้างในหน้านี้
รายชื่อพรรณไม้ที่เก็บรักษาเมล็ดไว้ในธนาคารเมล็ด ได้แก่:
- สะเดาช้าง (Acrocarpus fraxinifolius Wight ex Arn. (FABACEAE))
- มะกล่ำต้น (Adenanthera microsperma Teijm & Binn.(FABACEAE))
- มะกล่ำตาควาย (Adenanthera pavonina L.(FABACEAE))
- มะตูม (Aegle marmelos (L.) Corrêa (RUTACEAE))
- มะค่าโมง (Afzelia xylocarpa (Kurz) Craib (FABACEAE))
- ฝาละมี (Alangium kurzii Craib(ALANGIACESE))
- กางหลวง (Albizia chinensis (Osb.) Merr.(FABACEAE))
- พฤกษ์ (Albizia lebbeck (L.) Bth.(FABACEAE))
- กางขี้มอด (Albizia odoratissima (L.f.) Benth. (FABACEAE))
- ทิ้งถ่อน (Albizia procera (Roxb.) Benth.(FABACEAE))
- มะเม่าดง (Antidesma bunius (L.) Spreng.(PHYLLANTHACEAE))
- เม่าไข่ปลา (Antidesma ghaesembilla Gaertn.(PHYLLANTHACEAE))
- มะเม่าสาย (Antidesma sootepense Craib(PHYLLANTHACEAE))
- เสี้ยวดอกแดง (Bauhinia purpurea L.(FABACEAE))
- เติม (Bischofia javanica Bl. (EUPHORBIACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- สิวาละที (Bridelia glauca Bl. var. glauca(EUPHORBIACEAE))
- มะม่วงหัวแมงวัน (Buchanania lanzan Spreng.(ANACARDIACEAE))
- ทองกวาว (Butea monosperma (Lam.) Taub.(FABACEAE))
- มะกอกเกลื้อน (Canarium subulatum(BURSERACEAE))
- กรวยป่า (Casearia grewiaefolia Vent. var. grewiifolia(SALICACEAE))
- กัลปพฤกษ์ (Cassia bakeriana Craib(FABACEAE))
- ราชพฤกษ์ (Cassia fistula L.(FABACEAE))
- กาฬพฤกษ์ (Cassia grandis L.f. (FABACEAE))
- นุ่น (Ceiba pentandra (L.) Gaertn.(BOMBACACEAE))
- มะกัก (Choerospondias axillaris (Roxb.) B.L.Burtt & A.W.Hill (synonym Spondias axillaris Roxb. ) (ANACARDIACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- จวงหอม (Cinnamomum caudatum Nees. (LAURACEAE))
- ชิงชัน (Delbergia oliveri Gamble ex Prain.(FABACEAE))
- ตับเต่าต้น (Diospyros ehretioides Wall. ex G. Don(EBENECEAE))
- กล้วยฤษี (Diospyros glandulosa Lace(EBENACEAE))
- มะองนก (Drypetes roxburghii (Wall.) Hurus.(PUTRANJIVACEAE))
- พีพ่าย (Elaeocarpus lanceifoliusRoxb. (ELAEOCARPACEAE))
- พอหะแย่ (Elaeocarpus prunifoliusWall. ex Muell. (ELAEOCARPACEAE))
- คำมอกหลวง (Gardenia sootepensis Hutch.(RUBIACEAE))
- ซ้อ (Gmelina arborea Roxb. (VERBENACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- ยาบน้อย (Grewia eriocarpa Juss. (MAVALCEAE))
- กระเชา (Holoptelea integrifolia (Roxb.) Planch. (ULMACEAE))
- หมอนหิน (Hovenia dulcis Thunb. (RHAMMACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- กระบก (Irvingia malayana Oliv. ex Benn.(IRVINGIACEAE))
- อ้อยช้าง (Lannea coromandelica (Houtt.) Merr.(ANACARDIACEAE))
- ละมุดป่า (Madhuca thorelii (Pierre ex Dubard) H.J.Lam(SAPOTACEAE))
- จำปีป่า (Magnolia baillonii Pierre (MAGNOLIACAE))
- ขมิ้นต้น (Mahonia nepalensis DC.(BERBERIDACEAE))
- มณฑาแดง (Manglietia garrettii Craib(MAGNOLIACAE))
- เลี่ยน (Melia toosendan Sieb. & Zucc. (MELIACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- จำปา (Michelia champaca L. x M. montana Bl.(MAGNOLIACAE))
- พลับพลา (Microcos tomentosaSmith. (TILIACEAE))
- กระพี้จั่น (Millettia brandisiana Kurz(FABACEAE))
- ยอป่า (Morinda tomentosa Heyne ex Roth (RUBIACEAE))
- มะกล่ำสุมาตรา (Ormosia sumatrana(Miq.) Prain (FABACEAE))
- เพกา (Oroxylum indicum (L.) Kurz(BIGNONIACEAE))
- มะคังดง (Ostodes paniculata Bl.(EUPHORBIACEAE))
- มะขามป้อม (Phyllanthus emblica L.(EUPHORBIACEAE))
- มะองนก (Putranjiva roxburghii Wall. (PUTRANJIVACEAE))
- นางพญาเสือโคร่ง (Prunus cerasoides D. Don (ROSACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- กอกกัน (Rhus rhetsoides Craib (ANACARDIACEAE)) (Seed & seedling information here. )
- สะแล่งหอมไก๋ (Ridsdalea sootepensis (Craib) J.T.Pereira (RUBIACEAE))
- มะซัก (Sapindus rarak DC.(SAPINDACEAE))
- ขี้หนอน (Scleropyrum pentandrum (Dennst.) Mabb.(SANTALACEAE))
- มะค่าแต๊ (Sindora siamensis Teijsm. ex Miq.(FABACEAE))
- มะห้อ (Spondias lakonensis Pierre(ANACARDIACEAE))
- มะกอกป่า (Spondias pinnata (L. f.) Kurz (ANACARDIACEAE))
- สมอพิเภก (Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb.(COMBRETACEAE))
- แหนนา (Terminalia glaucifolia Craib.(COMBRETACEAE))
- มะฝ่อ (Trewia nudiflora L.(EUPHORBIACEAE))
- มะกอกฟาน (Turpinia pomifera (Roxb.) Wall. ex DC.(STAPHYLEACEAE))
- ผ่าเสี้ยน (Vitex canescens Kurz(LAMIACEAE))
- กาสามปีก (Vitex peduncularis Wall. ex Schauer(LAMIACEAE))
- แดง (Xylia xylocarpavar. kerrii. (FABACEAE))
นอกจากการอนุรักษ์แล้ว ธนาคารเมล็ดพันธุ์ยังทำหน้าที่เป็นแหล่งข้อมูลการศึกษาสำหรับนักเรียน นักวิจัย และโครงการของโรงเรียน เพื่อส่งเสริมการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งรวมถึงการสร้างสื่อเพื่อแบ่งปันความรู้เกี่ยวกับเมล็ด การเพาะปลูกเมล็ด และการฟื้นฟูป่าจากการวิจัยกับผู้เยี่ยมชมและผู้เข้าร่วมกิจกรรมของศูนย์
ธนาคารเมล็ด ยังมีเมล็ดบางชนิดที่สามารถแบ่งปันสำหรับนักวิจัยและนักศึกษาที่ทำโครงการวิทยานิพนธ์และสำหรับโรงเรียนในท้องถิ่นเพื่อเริ่มต้นกิจกรรมในเรือนเพาะชำต้นไม้สำหรับโครงการฟื้นฟูป่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่เข้าร่วมโครงการยุวชนฟื้นฟูป่า
หากต้องการเยี่ยมชมธนาคารเมล็ดของเรา สามารถเดินทางตามแผนที่ด้านล่างนี้
ภาพการทำงานของทีมเก็บเมล็ด
