มูลค่าทางเศรษฐกิจที่เป็นไปได้ของคาร์บอนเครดิตจากแปลงฟื้นฟูป่าในภาคเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ: การศึกษานี้ได้ประเมินศักยภาพมูลค่าทางเศรษฐกิจของคาร์บอนเครดิตที่เกิดจากการฟื้นฟูป่าโดยใช้วิธีการพรรณไม้โครงสร้างในพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย โดยวัดการสะสมคาร์บอนของต้นไม้ในพื้นที่ 4 ประเภท ได้แก่ แปลงควบคุมที่ไม่ได้ฟื้นฟู แปลงฟื้นฟูอายุ 12 ปี แปลงฟื้นฟูอายุ 24 ปี และป่าอ้างอิง ผลการวิเคราะห์โดยใช้สมการแอลโลเมตริกและแบบจำลองการเติบโตแบบลอจิสติกพบว่า แปลงฟื้นฟูสามารถสะสมคาร์บอนได้ 87.46 ตันคาร์บอนต่อเฮกตาร์ (ร้อยละ 49 ของระดับป่าอ้างอิง) ภายใน 12 ปี และเพิ่มเป็น 149.84 ตันคาร์บอนต่อเฮกตาร์ (ร้อยละ 84) ภายใน 24 ปี การประเมินมูลค่าทางเศรษฐกิจของคาร์บอนเครดิตด้วยการวิเคราะห์ต้นทุน–ผลประโยชน์แสดงให้เห็นว่าคาร์บอนเครดิตสามารถสร้างรายได้ในระดับสูง โดยมีมูลค่าสูงสุดถึง 37,064 ดอลลาร์สหรัฐต่อเฮกตาร์ในระยะเวลา 24 ปี ทั้งนี้ ราคาคาร์บอนไดออกไซด์ 1 ตันในตลาด European Emission Allowance (EUA) อยู่ที่ 60.94 ยูโรต่อตัน CO₂ หรือเทียบเท่า 248.04 ดอลลาร์สหรัฐต่อตันคาร์บอน ขณะที่ต้นทุนการกักเก็บคาร์บอนด้วยวิธีการพรรณไม้โครงสร้างสำหรับการฟื้นฟูป่าแบบปลูกต้นไม้ 100% อยู่ที่ 10.34 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน CO₂ เมื่อหักต้นทุนการจัดตั้งแล้ว จะเหลือกำไรสุทธิประมาณ 5,687 ดอลลาร์สหรัฐต่อเฮกตาร์ในระยะเวลา 24 ปี ซึ่งสามารถชดเชยต้นทุนการฟื้นฟูป่าได้อย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนี้ การวิเคราะห์ SWOT ยังชี้ให้เห็นจุดแข็งของตลาดคาร์บอนที่กำลังเกิดขึ้นในประเทศไทย เช่น ความร่วมมือเชิงสถาบันและฐานองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์สำหรับคาร์บอนเครดิตจากป่าไม้ ขณะเดียวกันก็พบจุดอ่อน ได้แก่ ช่องว่างด้านธรรมาภิบาลและความไม่เป็นธรรมในการแบ่งปันผลประโยชน์